Het blijkt niet uit de titel van het Convenant Duurzame Kleding en Textiel, maar ook dieren zijn hierin een belangrijk onderwerp. De honderden miljoenen koeien, schapen, varkens, geiten, nertsen, konijnen en andere fauna die nu als leer, wol, dons of bont in onze kleding worden verwerkt, leiden in lagelonenlanden vaak een erbarmelijk leven. Dat kan beter.

De dierenwelzijnambities in het Convenant gaan dan ook ver. Let maar op: kledingbedrijven moeten zich aansluiten bij bestaande traceringsmogelijkheden; ze moeten gebruikte dierlijke materialen duidelijk aangeven op hun kleding en ze moeten er naar streven uiterlijk in 2018 een systeem op te tuigen waarmee alle grondstoffen van dierlijke oorsprong getraceerd en gecertificeerd kunnen  worden.

Klinkt onmogelijk? Veel bedrijven bewijzen dat het (deels) al kan.

BETER VOOR DIEREN

• Gegarandeerd diervriendelijk leer is lastig te krijgen, omdat het op de wereldmarkt bijna onmogelijk is leer terug te traceren tot de boerderij waar de dieren hebben geleefd. Het Amsterdamse MYUZE slaagt daar wel in. Dit tassenmerk gebruikt alleen volledig traceerbaar leer van biologisch gehouden koeien.
• Voor wol en dons is het al iets gemakkelijker. Bedrijven kunnen namelijk terecht bij de Global Tracable Down Standard, de Responsible Down Standard en de Responsible Wool Standard.
• Een specifieke praktijk die steeds meer modebedrijven afwijzen is ‘mulesing‘: het bloederige verwijderen van de huid op de billen van merinoschapen in Australië, bedoeld om de aandoening ‘flystrike’ te voorkomen.
• Ducky Dons en (sinds kort) Auping zijn bedrijven die alleen donsproducten leveren met RDS-certificering. Hun dekbedden bevatten geen veren van ganzen en eenden die levend zijn geplukt of onder dwang zijn gevoerd.

DIERLIJK MATERIAAL ONTWIJKEN

Als je het welzijn van dieren niet kunt garanderen, kun je ook proberen het gebruik van hun vacht of huid te vermijden. Bont is zo’n product dat veel kledingbedrijven liever helemaal niet meer gebruiken.

• Stichting Bont voor Dieren houdt al jaren de bontvrijlijst bij. Daarop staan meer dan 300 bedrijven (o.a. Bijenkorf, H&M en Zalando) die geen dierlijk bont gebruiken of promoten.
• Een internationale variant van de bontvrijlijst is het Fur Free Retailer Program van de Fur Free Alliance. Recentelijk zijn bijvoorbeeld Hugo Boss en Armani volledig bontvrij gegaan, na gesprekken met de Fur Free Alliance.
• De Amsterdamse Hartenstraat is door de betrokken ondernemers uitgeroepen tot eerste bontvrije winkelstraat van Europa.
• Winkelketen Tally Ho promoot in Nederland bontvrije tassen, met duidelijke communicatie naar de consumenten.
• Ook Angorawol is door veel modebedrijven in de ban gedaan, na een schokkende video van PETA over de wijze waarop de konijnen levend worden geplukt.

ALTERNATIEVEN

Een beter leven voor dieren garandeert het niet, maar veel modemerken stappen over op alternatieven voor leer, bont of wol. Ze noemen zichzelf soms ‘vegetarisch’ of ‘veganistisch’.

• Modemerk Real Fake Studios (van de mensen achter de Geitenwollenwinkel) ‘faket’ bijvoorbeeld alle materialen van dierlijke oorsprong.
• Ook Noumenon en byHaafner presenteren zich als ‘vegan’ modemerken.
• Dat kan tegenwoordig dankzij steeds meer nieuwe materialen. Zo lanceerde Nike recent slippers gemaakt van palmleer (van de Nederlandse materiaalontwerper Tjeerd Veenhoven). 
• Pinatex maakt een non-weven ‘leer’ van ananasbladeren en het kan ook met bananenschillen, bewijst de jonge Nederlandse ontwerpster Lotte de Boer.
• Het Zweedse merk Elvine gebruikt alleen imitatiedons, in dit geval van Dupont.

NIET VEGETARISCH, WEL DIERVRIENDELIJK?

Het kan ook controversiëler. Niet vegetarisch, maar ook niet synthetisch is gekweekt leer! je vindt het bij de Amerikaanse start-up Modern Meadows. 

GOED GEZELSCHAP

Ook consumenten en bekende Nederlanders voeren de druk op om dierenleed te voorkomen. Consumentenvragen in de winkel gaan relatief vaak over het leven van de dieren die in kleding zijn verwerkt. Actrice Katja Schuurman is een van de bekendste voorvechters van dierenrechten en duurzame kleding, net als cabaretier Guido Weijers, actrice Babette van Veen en regisseur Eddy Terstall. 

DIRECT AAN DE SLAG

• Check de risico’s op dierenleed in uw productieketen op mvorisicochecker.nl
• Lees meer over dierenwelzijn op: bontvoordieren.nl/bont/dierenwelzijn/
• Check de: 
  
  • Tracable Down Standard
  • Responsible wool standard
  • Responsible down standard

MEER OVER DUURZAAM LEER

• Meer verhalen over duurzaam leer? Bekijk dan eens het boekje Grensverleggers in de leersector, trends en best practices in duurzaam leer.

In contact met experts:

• Stichting VIER VOETERS(Convenantspartij)
• Bont voor dieren
• World Animal Protection
• MVO Nederland: Frans Tilstra (f.tilstra@mvonederland.nl)

ZIJ DOEN AL MEE

Lijst van bedrijven die het Convenant Duurzame Kleding en Textiel hebben getekend.

Ik meld me aan voor het Convenant Duurzame Kleding!

Fotocredit: Liz West (CC BY 2.0)

Over de auteur

Frans Tilstra is onderzoeker en communicatieadviseur bij bedrijvennetwerk MVO Nederland. Samen met modebedrijven werkt hij aan de verduurzaming van productieketens van textiel en leer in lagelonenlanden. Frans is vooral geïnteresseerd in innovaties die de hele keten van een product duurzamer maken – en de nieuwe verdienmodellen die daarbij kunnen helpen.

Website: www.grensverleggers.nl/sectoren/mode